غش در معامله ملک چیست و چه حکمی دارد؟

به طور کلی غش در معامله به معنای فریب دادن مشتری است. این موضوع زمانی تحقق می‌یابد که فروشنده، کالای معیوب خود را به عنوان جنس سالم به مشتری عرضه کند. معامله ملک یکی از معاملات حائز اهمیت است که همواره با دغدغه و چالش‌هایی همراه است.

یکی از این چالش‌ها، غش در معامله ملک است که می‌تواند ضررهای جبران ناپذیری برای خریدار به همراه داشته باشد. در ادامه این مقاله از مجله سامان ملک، با غش در معامله ملک و راهکارهای جلوگیری از آن آشنا خواهید شد.

غش در معامله ملک چیست؟

غش در معامله زمین یا ملک به این معنی است که فروشنده قصد دارد با هر حیله و فریبی که شده، ملک عیب‌دار خود را به عنوان ملک بی‌عیب و نقص به خریدار بفروشد.

برای مثال سیستم‌های سرمایش و گرمایش به خوبی کار نمی‌کنند اما فروشنده عیب را مخفی می‌کند و یا ویژگی‌هایی را مشخص می‌کند که اصلاً در زمین وجود ندارد. این‌ها همگی نمونه‌هایی از غش در معامله ملک یا زمین هستند.

غش در معامله از نظر قانون مدنی

غش در معامله در قانون مدنی ایران به عنوان تدلیس شناخته می‌شود. بر اساس ماده 438 قانون مدنی، هر کس در معامله‌ای که با شخص دیگر می‌کند، عیبی را که در مال مورد معامله هست، پنهان کند و در ‌نتیجه ‌معامله ‌به ‌ضرر طرف مقابل تمام شود، ‌علاوه ‌بر ‌تلفیق ‌خسارات ‌طرف ‌معامله، ‌به ‌حبس ‌تعزیری ‌تا ‌یک ‌سال ‌محکوم ‌خواهد شد.

غش در معامله مال عین معین و کلی

به طور کلی، مالی که معامله می‌شود، می‌تواند عین معین یا کلی باشد. عین معین به مالی گفته می‌شود که موجود است و مال کلی به مالی گفته می‌شود که افراد متعددی داشته باشد.

اگر در معامله، مال کلی باشد و غش در آن صورت گرفته باشد، غش در معامله تحقق پیدا نمی‌کند چرا که خریدار می‌تواند از فروشنده بخواهد که مال را تعویض کند. در واقع به طور کلی می‌توان گفت که غش در معامله زمانی اتفاق می‌افتد که معامله بر سر مال معین باشد.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره مبایعه نامه

انواع غش در معامله

غش در معامله انواع مختلفی دارد که عبارتند از:

• کم فروشی یا گران فروشی: کم فروشی یا گران فروشی یکی از نمونه‌های غش در معامله است. در این حالت ممکن است فروشنده با دستکاری ترازو و یا اضافه کردن چیزی بی‌ارزش به کالا، خریدار را فریب دهد.
• خوب جلوه دادن مورد معامله: در این مورد ممکن است فروشنده با انجام دادن اقداماتی، کالای معیوب را خوب و با ارزش جلوه دهد تا خریدار را جذب کند.
• پنهان کردن نقص‌های کالا: در این حالت، فروشنده با انجام دادن اقداماتی، عیوب کالا را پنهان می‌کند. مثلا برای پوشاندن عیب و نقص‌های دیوار خانه، آن را با کاغذ دیواری می‌پوشاند.
• نشان دادن کالا برخلاف جنس و ماهیت آن: در این نوع غش در معامله، فروشنده به جای کالایی که به خریدار معرفی نموده است، کالای دیگری را به او ارائه می‌دهد.

البته لازم به ذکر است که شرط غش در معامله بی اطلاع بودن خریدار و مطلع بودن فروشنده است. با این حال هر کدام از اتفاقات بالا در صورت بی اطلاعی فروشنده رخ داده باشد و یا اینکه خود خریدار با علم به این موضوع اقدام به خرید کرده باشد، غش در معامله صورت نگرفته و خریدار بعداً نمی‌تواند ادعای دریافت خسارت کند.

بیشتر بخوانید: آشنایی کامل با صلح نامه ملک و شرایط استفاده از آن

مجازات غش در معامله ملک چیست؟

غش در معامله همانطور که گفته شد به معنای گول زدن و فریب دادن خریدار است که در قانون مجازات اسلامی به آن کلاهبرداری گفته می‌شود. و از آنجایی که کلاهبرداری و تقلب در معامله، دارای پیامدهای منفی اقتصادی و اجتماعی است برای آن مجازات در نظر گرفته شده است.

مجازات کلاهبرداری در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری مشخص شده است و با توجه به ماده یک این قانون حکم غش در معامله ملک عبارت است از:

• برگرداندن اصل مال
• حبس بین یک تا هفت سال
• پرداخت خسارت نقدی معادل با مالی که فروشنده اخذ کرده است.

خرید ملک در یزد با سامان ملک

احکام غش در معامله

از مهمترین احکام غش در معامله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

حکم تکلیفی

غش در معامله به هر شکلی که باشد، حرام است مگر آنکه خریدار از آن اطلاع داشته باشد. فریب و تقلب در معامله از نظر شرعی ممنوع و گناه محسوب می‌شود. همچنین خرید و فروش کالا در صورتی که مشاهده عینی کالا امکان پذیر نباشد، به دلیل احتمال ابتلا به غش مکروه است.

حکم وضعی

در مورد خرید و فروش کالای تقلبی، باید دید تقلب به چه صورت انجام شده است. اگر تقلب به این صورت باشد که جنس را به عنوان چیز دیگری به خریدار نشان بدهند، معامله باطل است. مثلا استفاده از مصالح تقلبی در ساختمان و فروختن آن به عنوان مصالح اصلی.

اما در بقیه موارد تقلب، بین فقها اختلاف نظر وجود دارد. بیشتر فقها معتقدند که معامله صحیح است، ولی خریدار حق فسخ معامله را دارد. به این معنا که خریدار بعد از اینکه متوجه تقلب شد، می‌تواند معامله را به هم بزند.

نوع فسخ معامله هم به نوع تقلب بستگی دارد. اگر تقلب به این صورت باشد که جنس را با صفات دروغین به خریدار نشان بدهند، فسخ معامله به دلیل تدلیس است.

بیشتر بخوانید: تهاتر ملک چیست و چه قوانینی دارد؟

تفاوت کم فروشی و غش در معامله

به طور کلی، غش در معامله ملک یکی از مصادیق کم فروشی است و انواع مختلفی دارد. همانطور که گفته شد غش به معنای گول زدن خریدار است و اگر فریبی در کار نبود، مشتری حاضر به خرید محصول نمیشد. برای مثلا جا زدن مصالح بی کیفیت به جای مصالح با کیفیت.

اما کم فروشی به معنای فروختن جنس به اندازه کمتر از مبلغ پرداختی خریدار می‌باشد. برای مثال فروشنده، از خریدار پول وسایل گرمایش و سرمایش خانه را دریافت می‌کند در حالیکه وسایل کار نمی‌کنند.

راهکارهای جلوگیری از غش در معامله ملک

غش در معامله ملک می‌تواند شامل پنهان کردن عیوب ملک، اغراق در مورد مزایا، سوء استفاده از ناآگاهی خریدار و… باشد. در ادامه این مقاله به ارائه راهکارهایی می‌پردازیم که می‌توانند از غش در معامله جلوگیری کنند:

1. کارشناسی ملک: قبل از نهایی کردن خرید ملک، از یک کارشناس قابل اعتماد و باتجربه برای بررسی دقیق ملک و مشخص شدن عیوب احتمالی آن کمک بگیرید.
2. معامله در بنگاه های معاملاتی معتبر: برای انجام معامله به بنگاه های معاملاتی ملک معتبر و دارای مجوز مراجعه کنید تا از خدمات مشاوره و تنظیم قرارداد اصولی بهره مند شوید. برای ثبت قرارداد قانونی و خرید ملک در یزد می‌توانید از گروه املاک سامان ملک مشاوره بگیرید.
3. استعلام سند و مدارک: صحت و اصالت سند مالکیت، مجوزهای ساخت و سایر مدارک ساختمان را از مراجع ذیصلاح استعلام بگیرید.
4. عدم اعتماد به واسطه‌ها: به واسطه ها و افراد ناشناخته در معامله ملک اعتماد نکنید و تمام معاملات خود را با حضور مالک یا وکیل قانونی او انجام دهید.
5. آگاهی از قوانین: با افزایش دانش خود در مورد قوانین و مقررات مربوط به معاملات ملکی از سوء استفاده افراد سودجو جلوگیری کنید.

بیشتر بخوانید: نحوه استعلام اسناد ملکی

نتیجه گیری

در این مقاله با غش در معامله ملک و راه‌های جلوگیری از آن آشنا شدید. غش در معامله ملک، یکی از معضلات رایج در بازار املاک است که می‌تواند به ضررهای مالی و مشکلات حقوقی جبران ناپذیری را برای خریداران در پی داشته باشد.

معامله با بنگاه های معاملاتی معتبر، کارشناسی ملک و دریافت مشاوره از افراد با تجربه در زمینه املاک می‌تواند به شما کمک کند تا از بروز مشکلات و ضررهای مالی جلوگیری کنید. سایت املاک سامان ملک با سال‌ها تجربه در زمینه خرید ملک در مازندران، یزد و… آماده است تا به شما برای خریدی امن و بدون ریسک کمک کند.