هزینه سند زدن خانه در معاملات ملکی

هزینه انتقال سند ملک بر عهده کیست؟ هزینه سند زدن خانه اصولاً تابع قصد و اراده طرفین یک معامله ملکی است. به عبارت دیگر طرفین (خریدار و فروشنده) این اختیار را دارند که در قرارداد خود، نحوه پرداخت هزینه سند زدن خانه در دفترخانه را تعیین نمایند.

در نتیجه ممکن است مسئولیت انتقال ملک و پرداخت هزینه انتقال سند ملک با فروشنده، خریدار یا شخص ثالثی باشد. همچنانی که ممکن است بخشی از هزینه نقل و انتقال سند ملک، مثل هزینه استعلام سند در دفترخانه را خریدار تقبل کند و بخش دیگر مثل حق ثبت را فروشنده پرداخت نماید.

به طور کلی هزینه سند زدن خانه در دفترخانه در سال 1402 ممکن است با تراضی طرفین معامله تعیین گردد. در این حالت تا جایی که تدبیر آنها با قانون مغایرتی نداشته باشد، مکلف به انجام تعهداتی هستند که ذیل قولنامه پذیرفته اند. در این مطلب از سامان ملک، موارد مختلفی که ممکن است در مورد شیوه پرداخت هزینه سند زدن خانه در معاملات ملکی محقق گردد را بررسی می کنیم.

مرحله پیش از انتقال سند ملک

انتقال سند ملکی و پرداخت هزینه سند زدن خانه در دفترخانه در سال 1402، از جمله آخرین تعهدات قانونی خرید و فروش یک ملک است. اما پیش از آن که برای مالک جدید سند تک برگ مالکیت صادر شود، اقدامات قانونی دیگری باید انجام گیرد که برخی از مهم ترین آنها از قرار زیر است:

انجام توافقات پیش از معامله توسط خریدار و فروشنده: نخستین گام برای انجام یک معامله خرید و فروش ملک، وجود دو طرف فروشنده و خریدار و اظهار تمایل آنها برای انجام معامله است. در صورتی که هر دو طرف خواستار انعقاد قرارداد باشند، در این مرحله مذاکراتی میان آنها بر سر تعیین قیمت و حقوق و تعهدات هر یک از طرفین صورت می پذیرد. در ارتباط با سند و انتقال آن در این مرحله ممکن است بر سر موضوعاتی از قبیل زمان انتقال سند، هزینه سند زدن خانه The cost of transferring the house deed در دفترخانه و شرایط پرداخت بهای معامله توافقاتی صورت گیرد.

تنظیم قولنامه یا مبایعه نامه: امروزه معمولاً معاملات ملکی بر روی برگه های چاپی مخصوصی به عنوان مبایعه نامه در سه نسخه تنظیم می شوند. در مورد این که مبایعه نامه از نظر حقوقی بیع محسوب می شود یا تعهد به بیع، میان حقوقدانان اختلاف نظر است. ولیکن در این خصوص که امضای مبایعه نامه برای طرفین الزام آور است و باید تعهداتی را که به موجب مبایعه نامه پذیرفته اند انجام دهند، تردیدی نیست. در مبایعه نامه مشخصات دقیق ملک مطابق با سند رسمی قید گشته و حیطه وظایف هر کدام از طرفین برای به ثمر رسیدن معامله و انتقال قطعی سند تعیین می شود. علاوه بر این ممکن است مسئولیت پرداخت هزینه سند زدن خانه در دفترخانه به موجب مبایعه نامه در اختیار هر کدام از طرفین قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: نکات مهم در تنظیم قولنامه املاک >>

یک نمونه سند تک برگ مالکیت اموال غیر منقول

هزینه انتقال سند ملک بر عهده کیست؟

در پاسخ به این پرسش که هزینه انتقال سند خانه به عهده کیست؟ باید گفت: در صورتی که میان طرفین توافقی در این خصوص صورت نگرفته باشد، هزینه سند زدن خانه در دفترخانه در سال 1402 با فروشنده و هزینه پرداخت حق التحریر با خریدار است. البته همانطور که اشاره شد این اصول حقوقی در هنگامی جریان می یابد که طرفین در ذیل قرارداد، در این خصوص تعیین تکلیف نکرده باشند. در اینجا باید به این نکته توجه داشت که هزینه نقل و انتقال سند ملک به نام مالک جدید، تنها محدود به حق ثبت و حق التحریر نیست، بلکه انتقال سند مستلزم انجام اقدامات مقدماتی و پرداخت هزینه هایی مثل عوارض ساختمانی، حق تمبر و هزینه های مرتبط با استعلام موارد ثبتی است.

در مورد هزینه سند زدن خانه در دفترخانه در سال 1402 به طور کلی مطابق با یکی از اصول حقوقی مندرج در قانون مدنی، هنگامی که شخصی به انجام تعهدی مکلف می شود، اصولاً هزینه های انجام دادن آن تعهد نیز با متعهد است. بنابراین اگر انتقال سند مالکیت را از جمله تعهدات فروشنده ملک برشماریم، کلیه هزینه هایی که پرداخت آنها مقدمات انتقال سند است، با فروشنده می باشد.

ولیکن امروزه با توجه به تعیین و اعلام تعرفه های متعددی در خصوص هزینه های انتقال سند، به موجب تعرفه های مذکور مسئولیت پرداخت هر کدام از هزینه های ضروری به عهده فروشنده، خریدار و یا شخص ثالثی قرار گرفته است. در بسیاری از موارد به دلیل وجود برخی از مشکلات در مسیر انتقال سند، انجام تعهدات قراردادی ناممکن می گردد. در چنین شرایطی هر کدام از طرفین قرارداد که انجام تعهدی که به نفع آن ها بوده نا ممکن گردیده باشد، حق فسخ معامله را خواهد داشت.

محاسبه هزینه انتقال سند ملک در سال 1402 (تعرفه هزینه سند زدن خانه)

هزینه سند زدن خانه در دفترخانه ثابت نبوده و در مورد هر ملک متفاوت است. در مورد هزینه سند زدن خانه باید توجه داشت که امروزه معمولاً هزینه هایی را که به موجب تعرفه طرفین برای سند زدن خانه در دفترخانه متقبل می شوند، به صورت نصف نصف پرداخت می کنند. البته این در صورتی است که پیش از آن طرفین در خصوص پرداخت کننده و شیوه پرداخت هزینه نقل و انتقال سند ملک توافقی صورت نگرفته باشد. هزینه سند زدن خانه در دفترخانه در سال 1402، با در نظر گرفتن حق التحریر دفاتر اسناد رسمی و بر اساس نرخ تعرفه سال قبل، مطابق جدول زیر خواهد بود:

1. هزینه انتقال سند خانه به نام همسر

هزینه انتقال سند خانه بنام همسر، تنها به شیوه نوشتن مبایعه نامه و انعقاد قرارداد خرید و فروش صورت نمی گیرد. بلکه در بسیاری از مواقع مالکیت یک خانه ممکن است به شیوه های متعدد دیگری غیر از خرید و فروش یا قرارداد بیع صورت گیرد. به طور کلی در قانون مدنی ایران عقود با نام و بی نام متعدد وجود دارند، که با انعقاد آنها می توان مالکیت یک ملک را به شخص دیگری انتقال داد. این عقود که با عنوان عقود تملیکی شناخته می شوند، هر کدام مقررات خاص حاکم بر خود را داشته و در موارد خاصی استفاده می شود. عقود تملیکی ممکن است معوض یا رایگان باشد. بیع و اجاره برخی از عقود تملیکی معوض هستند. در مقابل عقود تملیکی رایگان مثل هبه وجود دارد. منظور از هبه تملیک مال به شخص دیگری به صورت مجانی و رایگان است.

• بیشتر بخوانید: مراحل گرفتن سند خانه

بنابراین معمولاً در مواردی که انتقال مالکیت ملک میان افراد نزدیک به هم مثل زن و شوهر یا والدین و فرزندان صورت می گیرد، لزوماً قولنامه تحریر نشده و طرفین قرارداد بیع منعقد نمی کنند. یکی از عقود تملیکی اصلی که استفاده از آن در چنین شرایطی رواج دارد، عقد صلح است که به موجب آن طرفین مقرر می کنند ملک، پس از مدتی یا با فوت یکی از طرفین به مالکیت شخص دیگری درآید.

هزینه بنام زدن سند خانه در چنین شرایطی نیز با انتقال دهنده است. در نتیجه کسی که به موجب عقد صلح یا هبه ملزم به انتقال مالکیت خانه به همسر خود می شود، هزینه های مربوط از جمله هزینه های استعلام و هزینه سند زدن خانه در دفترخانه در سال 1402 را نیز باید وی پرداخت نماید.

2. هزینه فک رهن سند خانه

سند خانه ممکن است به دلایل گوناگونی در رهن کسی باشد. منظور این است که به واسطه بدهکاری که مالک خانه به اشخاص حقیقی، بانک، شهرداری و … دارد، ممکن است سند خانه خویش را در رهن بگذارد. عقد وثیقه یا رهن بیانگر حق عینی است که طلبکار از بدهکار نسبت به مورد رهن پیدا می کند. هدف از انعقاد عقد رهن این است که چنانچه بدهکار دین خود را به طلبکار پرداخت نکرد، طلبکار می تواند از ملک مشخص، طلب خود را وصول کند. 

هزینه فک رهن سند خانه با مالک آن است، چرا که دلیل رهن شدن خانه نیز انعقاد عقد رهن توسط مالک آن بوده است. پیش از فک رهن سند خانه باید بدهکاری یا دینی که موجب رهن شدن سند شده ادا شود. چنانچه سند در دادگاه توقیف شده باشد، با پرداخت بدهی، مالک می تواند از قاضی دادگاه تقاضای صدور دستور فکر رهن سند خانه را بنماید. همچنین ممکن است سند ملک در نتیجه صدور اجرائیه ثبتی توقیف شده باشد، در این صورت فک رهن از سند خانه منوط به رضایت طلبکار یا پرداخت بدهی و تصدیق آن توسط اداره ثبت یا دادگاه است. قیمت سند خانه در هر مورد متفاوت است، و باید با نظریه کارشناسی تعیین گردد.

سوالات متداول